دیر غذاخوردن خوردن میتواند بر چگونگی سوزاندن کالری و ذخیرهی چربی در بدن تأثیر بگذارد و مدیریت و کاهش وزن را با اختلال روبهرو کند.
براساس پژوهشی جدید، دیر غذاخوردن در طول روز به سه روش مهم بر تنظیم وزن بیولوژیکی تأثیر میگذارد: ۱. ازطریق سوزاندن کالری؛ ۲. ازطریق سطح گرسنگی؛ ۳. ازطریق چگونگی ذخیرهی چربی بدن.
باتوجهبه اینکه امروزه چاقی به معضلی جهانی تبدیل شده است که صدها میلیون نفر به آن دچار هستند، زود غذاخوردن میتواند روشی ساده برای کاهش ریسک چاقی و مدیریت وزن باشد. پژوهشهای گذشته به رابطهی بین زمانبندی وعدههای غذایی و افزایش وزن اشاره کردند؛ اما پژوهشگرها میخواستند به رابطهی نزدیکتری با دلایل محکم بیولوژیکی برسند. فرانک اسچیر، دانشمند اعصاب بیمارستان زنان و بریگهام در بوستون، دربارهی این موضوع میگوید:
هدف ما آزمایش مکانیزمهایی بود که بهسادگی نشان میدهند دیر غذاخوردن ریسک چاقی و چربی بدن را افزایش میدهد و کاهش وزن را با اختلال روبهرو میکند، در این پژوهش، میخواستیم به دلیل این مسئله پی ببریم.
این پژوهش بهشدت کنترلشده بود و ۱۶ شرکتکننده با شاخص تودهی بدنی (BMI) در طیف اضافهوزن یا چاق در آن شرکت کردند. هر داوطلب دو آزمایش متفاوت را در بازهای ششروزه انجام داد. پیش از این آزمایش، الگوی خواب و تغذیهی آنها کنترل شده بود و چند هفته بین هر تست فاصله بود.
در یکی از آزمایشها، شرکتکنندگان برنامهی سخت سه وعدهی غذایی روزانه در زمان معمولی را دنبال کردند که شامل صبحانه در ساعت ۹ و ناهار ساعت ۱۳ و شام در ساعت ۱۸ بود. در برنامهی دیگر زمان وعدهها بهتعویق افتاد. اولین وعده در ساعت ۱۳ و آخرین وعده در ساعت ۲۱ صرف شدند.
پژوهشگرها ازطریق نمونههای خون و پرسشنامهها و دیگر مقیاسهای اندازهگیری به مجموعهای از مشاهدات دست یافتند. وقتی غذایتان را دیرتر صرف کنید، سطح هورمون لپتین که هورمون سیری است، در ۲۴ ساعت کاهش مییابد؛ بههمیندلیل، شرکتکنندگان بیشتر احساس گرسنگی کردند. علاوهبراین، کالریها با سرعت آهستهتری میسوزند.
همچنین، آزمایش نشان داد بیان ژنی بافت آدیپوز یا بافت چربی که بر ذخیرهی چربی بدن تأثیر میگذارد، باعث افزایش فرایند آدیپوژنز میشود که بافتهای چربی را میسازد و فرایند لیپولیز را که چربیها را تجزیه میکند، کاهش میدهد. در اینجا نگاهی میاندازیم به ترکیبی از مکانیزمهای مولکولی و فیزیولوژیکی که ریسک چاقی را افزایش میدهند. اسچیر میگوید:
این اثرها را با کنترل متغیرهایی مثل جذب کالری، فعالیت فیزیکی، خواب و قرارگرفتن درمعرض نور جدا کردیم؛ اما در زندگی واقعی بسیاری از این معیارها تحتتأثیر زمانبندی وعدههای غذایی قرار میگیرند.
البته چاقی میتواند به مشکلات سلامتی دیگری مثل دیابت یا سرطان هم بینجامد؛ بنابراین در درجهی اول، پیداکردن راههایی برای توقف آن تأثیر زیادی بر سلامت جمعیت جهانی خواهد گذاشت. این پژوهش نشان میدهد زود غذاخوردن در طول روز بر سه محرک مهم بدن برای موازنهی انرژی و ریسک چاقی تأثیر میگذارد و تغییر زمانبندی وعدههای غذایی برای برخی افراد سادهتر از رعایت رژیمهای غذایی یا انجام تمرینهای ورزشی است.